خانه‌ای برای یک معمار، گروه شماره 04
موقعیت: یزد، ایران
معمار: استودیو طراحی AA
کارفرما: بدریه دهقان
مصالح: بتن و آجر
تاریخ طراحی: ۱۳۹۶
مساحت زمین: ۳۲۴m۲
مساحت ساخت: ۳۵۰m۲
شرکت معماری: آتلیه‌ی معماری امیرعباس ابوطالبی و همکاران
معمار مؤلف: امیرعباس ابوطالبی، محمدحسن فروزان‌فر
مشاور و طراح راهبردی/اجتماعی: محمدرضا حائری مازندرانی
تحلیل انرژی: بدریه دهقان، سید احسان فاطمی
توضیحات:
پرسین خانه
در موازات پارادوکس های فرهنگی جامعه که از سویی اصول گرایی مطلق گرایانه را در سینه داشته و از سویی دگر سودای تکنولیزه شدن و تجدد نسبی گرایانه را در سر می پروراند، معماری نیز در تعلیقی نامطمئن، ترسان و لرزان می لغزد. در این بین زایش درونی مساله در لایه ی معماری و منفک از برنامه فیزیکی آن، رهیافتی نسبتا مطلوب است تا حتی المقدور مناسب ترین راه حل برای هر پروژه اتخاذ گردد. در یک پروژه کوچک مقیاس که تنها کاربری خصوصی دارد، مساله می تواند توامان شاخص های زیبایی شناسی را تحریک کرده و پیوسته در جست و جوی جایگاه خود در زمینه اش باشد. به علاوه در این پروژه بازیابی نشانه و نشانگر که در بعد زمان گره ای به معماری بومی زده و گریزی به حافظه ی تجربی سرزمین (بوم، فرهنگ، اقلیم و معماری) است نیز از جمله اهداف طرح در لایه معماری می باشد.
با این مقدمه، اتوود طرح می کوشد پارادوکس مذکور را با توسل به نشانه ها به چالش کشیده و به تدریج رابطه ی متنافر خانه (حریم خصوصی) و شهر (حریم عمومی) را به رابطه ای متناظر تغییر دهد؛ بدین سان:
هم حریم شخص را حفظ کند و هم حرمت جمع را.
هم میل به دیدن را تقویت کند هم میل به ندیدن.
هم آرام و پنهان باشد هم پویا و آشکار.
هم پر نشان دهد و هم تهی نماید.
هم غایب ناخواسته باشد و هم حاضرِ بهنگام.
هم واصل درونی باشد و هم فاصل بیرونی.
هم مسکون باشد و هم مرغب حرکت.
هم بی تکلف برقرار باشد و هم خیره کننده ای بی قرار.
نهایت امر این تجانس نشانه است که معنا می بخشد و با تکرارش به تندیسی بدل می گردد تا فضا را چونان که باید رقص آرایی کند. لذا این وجوه فیزیکی نیستند که تعریف میکنند، بل نشانه است که از طریق نشانگر رخصت حضور می گیرد و فضا را سامان می هد.
نور نشانه است و پرسین نشانگر.
معنای لغت "پرسین (پرس)"
در باغ های ایرانی علاوه بر عمارت اصلی یا کوشک اصلی، بناهای سردر هم بودند که در حقیقت بیرونی باغ یا محل پذیرایی محسوب می شدند. گاهی هم به جای سردر یک درب معمولی بود. اما در مقابلش یک "پرس" بود، یعنی دیواری مشبک که موجب می شد داخل باغ از بیرون مستقیما قابل رویت نباشد.
(پیرنیا،۱۳۵۸،ص۶)
در باغ های فاقد عمارت سردر پرس حاجب است و وظیفه دار سد نظر. پرس دیواری است مجزا ، افراشته داخل باغ ، فرا روی درآیگاه ، که اگر مشبک باشد پرسین یا پرچین نامیده می شود. به تفاوت پرس و پرسین را گیاهان رونده سبز پوش می کنند. کسان ، تا ورود به باغ از کم و کیف باغ بی خبرند.
( ابوالقاسمی ،۱۳۷۸،ص۲۸۹)
معماران مرتبط:
