مبانی نظری کارگاه "خانه ای برای یک معمار"
ایده‌ی برگزاری کارگاه رقابتی خانه‌ای در یزد، توسط آتلیه‌ی معماری امیرعباس ابوطالبی که سفارش طراحی خانه‌ای برای یکی از همکاران قدیمی خود را پذیرفته بود، مطرح شد. زمین سایت پروژه واقع در شهر یزد و به فاصله ده دقیقه‌ای سواره از بافت تاریخی یزد قرار داشت و کارفرمای پروژه متعهد شد تا در ازای تخفیف کامل مبلغ قرارداد طراحی معماری، طرح برنده این کارگاه را جهت ساخت و اجرا انتخاب کند و هم‌چنین هزینه‌های انتشار جریان کامل آن در مجله‌ی ویلا را بپردازد. این ایده به‌صورت داوطلبانه و به دلایل مشخص زیر، توسط مجله وزین اندیشه ایرانشهر حمایت گردید:
- گشودن عرصه‌ی رقابت‌های معماری به بیرون از تهران
- تشویق زوج‌های جوان در سراسر ایران به استفاده از معماران معاصر کشور در ساختن خانه برای زندگی آینده
- ترغیب معماران معاصر به ویژه نسل جوان‌تر به حضور در مسابقات معماری
- تدوین قراردادی مناسب این کار برای ساخته شدن اثر برنده و مهمانی پس از اجرا
- ترویج مفاهیم معماری ایران و کوشش برای معاصر شدن آن‌ها.
این مفاهیم عبارتند از :
- سازماندهی آگاهانه فضا، نور و هوا
- طراحی جزءفضاها بر اساس تعریف مشخص، توان ترکیب و تمایز هر یک از جزءفضاها
- کوشش در طراحی یکپارچه‌ی سازه، سازگاری و سازمان فضایی
- انعکاس معمارانه‌ی سرزمین، شیوه‌ی زندگی و معانی متعلّق به جامعه‌ای که طرح در آن ساخته خواهدشد.
از مجموعه راهبردهای معماری معاصر ایران، معیارهای سلامت، صرفه‌جویی در انرژی و نقطه‌نظرهای مهمانان پنل نقد و ارزیابی محترم، ده معیار برای قضاوت طرح‌ها تدوین شد:
- درنظرگرفتن منافع کارفرما
- درنظرگرفتن معاصر شدن‌های معماری ایران
- درنظرگرفتن کیفیت‌های زندگی طی چند دهه
- حساسیت در مقابل اقلیم منطقه و تغییرات آب‌و هوایی
- آسانی در اجرا و قابلیت استفاده از تکنولوژی محلی در ساخت
- زیبایی و اصالت در طراحی
- وضوح و قابل‌درك بودن طرح
- استفاده هوشمندانه از فضا و سازگاري
- ترفیع سلامت فیزیکی و روانی ساکنین
- گذران عمر در خانه طی چند دهه
یک گروه انرژی جهت آنالیز مؤلفه‌های زیر در تمام طول کارگاه با کلیه طرح‌ها در تعامل بود که کار گروه‌ها را بر اساس اطلاعات دریافتی و پیشرفت روند طراحی تحلیل می‌کرد:
- بهره‌مندی فضاها از نور طبیعی
- مقدار انرژی دریافتی از طریق پنجره‌ها
- میزان اتلاف حرارتی از عناصر دیوار، سقف و کف
- تعداد ساعات آسایش فضاها در شبانه روز طی چهار فصل
- درنظرگرفتن دالان‌ها و فضاهای ارتباطی بیرون و درون خانه
- موقعیت قرارگیری جزء فضاهای خیس در طبقات
- موقعیت استقرار موتورخانه