سخن سردبیر ۱۴
ویلا، به‌عنوان گفتمانی چندرشته‌ای
امیرعباس ابوطالبی
سردبیر شماره 14، سالنامه 1402
تمنای انسان شهرنشین به زندگی ویلایی در حومه‌ی شهرها، طبیعت بکر و حتی زمین‌های کشاورزی، تناقضی چندگانه پیرامون پدیده‌ی ویلاسازی در ایران را به‌وجود آورده است؛ این تناقض ازیک‌سو به تخریب محیط زیست و وضعیت بحرانی منابع در کشور اشاره می‌کند و ازسوی‌دیگر اهمیت توجه به نیازهای سلامت انسان فراری از زندگی شهری را هشدار می‌دهد. معضلات رو به رشد شهرنشینی، مفهوم انتزاعی ویلا را دگرگون کرده است و آن را از یک کالای لوکس جهت به‌رخ کشیدن منزلت اجتماعی قشر خاصی از جامعه به یک نیاز/کالای ضروری جهت تأمین سلامت روانی و جسمانی انسان شهرنشین تبدیل کرده است. این نیاز دیگر محدود به طبقه‌ی مرفه جامعه نیست و حتی طبقه‌ی متوسط و یا رو به پایین جامعه را نیز دربر می‌گیرد. ویلاسازی پس از دوره‌ی پهلوی به‌دلیل نگاه ایدئولوژیک عدالت‌محور انقلاب اسلامی به ساده‌گرایی و پرهیز از تجمل‌گرایی در طرح‌های توسعه‌ی شهری و روستایی از دستور کار خارج شد، بااین‌حال این پدیده در فرهنگ ویلایی معاصر به‌دلیل نیاز حیاتی به سلامت ساکنان شهرها، راه خود را با هر روشی ازجمله مشارکت پنهان و درسایه‌ی مدیران محلی، میانی و رده‌بالای حکومتی و با همکاری دلالان/مشاوران املاک صنعت ویلاسازی در ایران باز کرده است.
با این مقدمه، گفتمان‌هایی میان‌رشته‌ای پیرامون مسائل سلامتی و زیست‌محیطی ازسوی مجله‌ی ویلا با معماران، معماران منظر، برنامه‌ریزان شهری، جامعه‌شناسان، روانشناسان، مردم‌شناسان، فیلسوفان و کارشناسان حوزه‌ی رسانه و ارتباطات شکل گرفت که متن تعدادی از این گفت‌وگو‌ها در این شماره آمده است، هم‌چنین پژوهش‌هایی در زمینه‌های آماری، ضوابط و قوانین صورت پذیرفت. این فرایند در قالب "کرسی ترویجی نقد و نظریه‌پردازی" با‌عنوان "ویلا_مزرعه" با نگاهی به‌مفهوم ویلا، تخریب سرزمین و روش‌های منع هدررفت منابع ارائه داده شد و در یک پنل علمی مورد نقد و ارزیابی علمی قرار گرفت.
در این شماره، علاوه بر گزارش برگزاری این کرسی، سه پروتوتایپ در قالب سه پروژه‌ی معماری آینده‌نگر و آزمایشی معرفی می‌شوند که رویکردهای نوآورانه‌ای را با اهداف مرتبط با موضوع ارائه می‌دهند؛ این سه نمونه عبارتند از: پروژه‌ی ویلا_مزرعه‌ی دماوند از آتلیه‌ی تمرین معماری AA (امیرعباس ابوطالبی)، پروژه‌ی ویلا دیوژن از کارگاه معماری WBPR (رنزو پیانو) و پروژه‌ی ویلا دفنی قنات از استودیو معماری کالبد (محمد رحیمی‌زاده) که کاوش‌هایی در پتانسیل‌های نادیده‌‌ی معماری در بستر خود را نشان می‌دهند؛ درانتها، اخبار ویلا در سالی که گذشت و مقاله‌های جذابی در مورد چیستی ویلا، ژورنالیسم معماری، نقش زنان در معماری ایران، ویلا در ایتالیا و نمایشگاه هنر و معماری فضای مابین ایران و ژاپن را خواهید خواند.
در پایان، از همه‌ی عوامل برگزاری "کرسی ترویجی نقد و نظریه‌پردازی" با‌عنوان "ویلا_مزرعه" تشکر می‌کنم، به‌یژه مراتب سپاس و قدردانی خود را از دکتر «بابک داریوش» بابت مدیریت جلسه و دکتر «سید حسین (بهزاد) سادات» و پروفسور «رعنا سقازاده» بابت مشاوره‌های راهبردی در طراحی و اجرای پروتوتایپ ویلا_مزرعه‌ی دماوند تقدیم می‌دارم.
امیرعباس ابوطالبی
سردبیر شماره 14، سالنامه 1402
ابا ما در ویلا بمانید؛
ویلا بخوانید؛
اخبار ویلا را دنبال کنید!
خبار مرتبط:
+ مهمانی #ویلا_تارنگ
+ به ویلای پلاک ۱۴ سر بزنید!
+ مجله‌ی ویلا شماره‌ی ۱۴
+ پنل گفتمان میان‌رشته‌ای
مقالات مرتبط:
+ راغ ویلــا
+ حق ویلــا
+ شهر ویلــا
+ نیاز ویلــا
+ لذت ویلــا
+ شِبه ویلــا
+ مافیای ویلــا